W publikacjach o wojennym Malborku, wydanych do tej pory, zwykle trzymano się jednej z dwóch rozbieżnych, narodowych narracji pamięci o wojnie, niemieckiej lub sowieckiej. A przecież trochę już na ten temat napisano, w różnych językach, jakby cały czas stojąc po dwóch stronach barykady. W powojennej Polsce aż do końca lat 80. XX w. trzymano się niezbyt wiarygodnej opowieści ustalonej przez zwycięzców walk i umocowanej w geopolitycznej dominacji komunistycznego Związku Sowieckiego nad środkowoeuropejskimi krajami satelickimi. Nie wszystko zatem, co dotąd opublikowano, przetrwało próbę czasu i obroniło się przed zarzutami o subiektywność. Obok sowieckich naleciałości propagandowych, szczególnie trudna była konfrontacja realizmu zdarzeń z emocjonalnością wspomnień niemieckich obrońców Malborka.
Przypomnieć więc należy, że mimo niewątpliwych cierpień z końcowego okresu konfliktu, byli oni przedstawicielami nacji, która najpierw tę wojnę rozpętała, a dopiero potem ją przegrała.
Trudnego zadania jakim jest przedstawienie historii Malborka w pierwszych miesiącach 1945 roku podjął się na prośbę Muzeum Miasta Malborka doktor Tomasz Gliniecki. „Ostatnie oblężenie. Marienburg – Malbork 1945” to monograficzne ujęcie historii militarnej związanej z walkami o strategicznie cenne przeprawy mostowe na rzece Nogat.
Przygotowane do publikacji w formie popularnonaukowej książki wyniki badań przeprowadzonych przez doktora Glinieckiego uzupełniają i poszerzają stan wiedzy o końcowych miesiącach II wojny światowej na dzisiejszych ziemiach północnej Polski, szczególnie we wschodniej części województwa pomorskiego, szczegółowo ukazując walki o Malbork. Przynoszą szerszy, często zupełnie nowy ich obraz, zmieniający dotychczasowe postrzeganie również w sferze geopolityki i pamięci o wojnie. Mogą więc być cennym wsparciem w dyskusji nad dotychczas rozbieżnym widzeniem przyczyn i skutków wciąż niezapomnianego konfliktu w jego lokalnym ujęciu.
Wydanie publikacji w 80-tą rocznicę zakończenia II wojny światowej oraz powrotu Malborka do Polski nie jest możliwe bez wsparcia finansowego. Dlatego każda pozytywna reakcja ze strony sponsorów jest dla bardzo ważna. Cieszymy się, że możemy liczyć na przyjaciół Muzeum - dziękujemy za wsparcie dla dotychczasowych sponsorów: Przedszkole Niepubliczne Bratek, Malborskie Światłowody sp. z o.o., Bank Spółdzielczy w Malborku, Gospodarstwo Rolne "Delta Agro", Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Malborku Sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w Malborku Sp. z o.o. oraz Radni Miejscy i Powiatowi z Koalicji Obywatelskiej. Wciąż jesteśmy otwarci na kolejnych sponsorów.
Tomasz Gliniecki, ur. 1967, jest doktorem nauk humanistycznych w dziedzinie historii, muzealnikiem, dziennikarzem i pedagogiem. Pracuje naukowo w Muzeum Stutthof w Sztutowie. Wcześniej był, m.in. zastępcą dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i redaktorem naczelnym „Gazety Olsztyńskiej”. Jest autorem kilkunastu książek, kilkudziesięciu rozdziałów w monografiach oraz artykułów w czasopismach naukowych. Zainteresowania badawcze lokuje głównie na styku historii wojskowości z medioznawstwem. W wielu swych publikacjach prezentuje przebieg oraz propagandowe aspekty walk o dawne Prusy Wschodnie i Zachodnie w 1945 roku.
Tomasz Agejczyk Muzeum Miasta Malborka