Dzieci, którym trudno jest prowadzić rozmowę, nawiązywać kontakt wzrokowy, tworzyć wspólne pole uwagi lub wczuwać się w innych, mogą znaleźć się gdzieś w spektrum autyzmu. Mogą mieć kompulsywne zachowania lub powtarzające się ruchy. Mogą mieć problemy z językiem lub umiejętnościami uczenia się. Zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD) dotyka 1 na 54 dzieci w Stanach Zjednoczonych, w Europie przyjmuje się, że jest to 1 na 100 urodzeń. Nie wynaleziono lekarstwa na autyzm i jest to stan trwający całe życie, ale wczesna diagnoza i odpowiednia terapia może poprawić jakość życia osób z autyzmem, wpłynąć na ich karierę zawodową i relacje interpersonalne. Do dziś nie odkryto jednoznacznej przyczyny powstawania autyzmu, pomimo licznych, wieloletnich badań w tym obszarze, ale przyjmuje się, że do zaburzeń ze spektrum przyczyniają się czynniki genetyczne i środowiskowe. Autyzm jest zaburzeniem ze spektrum, co oznacza,  że zakres objawów i nasilenie są różne u różnych osób. Często współwystępuje niepełnosprawność intelektualna, zaburzenia przetwarzania sensorycznego oraz różnego rodzaju choroby, takie jak: zespół nadpobudliwości psychoruchowej, depresja, lęki czy zaburzenia żołądkowo – jelitowe.

Wszystko zaczęło się w 1997 r.

W Malborku od 1997 roku działa Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem, który powstał z inicjatywy Stowarzyszenia  Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu Się. Obejmuje swą opieką dzieci i młodzież w wieku od 3 do 24 roku życia. Dla dzieci młodszych i ich rodziców organizuje dodatkowo zajęcia Wczesnego Wspomagania Rozwoju, oferuje również pomoc w zakresie bezpłatnego punktu konsultacyjnego. Od 1997 roku liczba wychowanków placówki zwiększyła się ponad sześciokrotnie. W pierwszym roku szkolnym z zajęć w ośrodku korzystało sześcioro dzieci , dziś do placówki uczęszcza 38 wychowanków. W bieżącym roku szkolnym 2021/2022 Wczesnym Wspomaganiem Rozwoju objętych jest 29 dzieci. Od początku roku szkolnego 2018/2019 przy ośrodku funkcjonuje Placówka Wsparcia Dziennego w ramach projektów „Pomagamy na niebiesko” i „Pomagamy na niebiesko II”. Uczniowie korzystają z codziennych zajęć świetlicowych oraz zajęć indywidualnych, dzięki czemu rodzice mogą realizować się zawodowo bez obaw o swoje pociechy.

- „Począwszy od roku 2013 Specjalny Ośrodek Rewalidacyjno – Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Malborku wraz ze Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu Się organizują w miesiącu kwietniu szereg przedsięwzięć o charakterze kulturalnym, społecznym, sportowym i informacyjnym. Naszymi partnerami, sponsorami i opiekunami od strony organizacyjnej są Starostwo Powiatowe w Malborku, Urząd Miasta Malborka, Malborskie Centrum Kultury i Edukacji, Muzeum Miasta Malborka, Malborska Fundacja Rozwoju Regionalnego, firma Forte Acoustic pana Sebastiana Braneckiego. Od kilku lat w naszych przedsięwzięciach nieocenioną pomoc okazują przedszkola, szkoły podstawowe, ponadpodstawowe, wiele małych i większych przedsiębiorstw, Centrum Aktywnego Wypoczynku w Malborku, lokalne zespoły muzyczne. Przy tak ogromnej pomocy na przestrzeni lat powstawały piękne inicjatywy i wydarzenia, jak niebieskie marsze z happeningiem, konkursy plastyczne, koncerty muzyczne, występy teatralne, publikacje w mediach, podświetlenie budynku Malbork Welcome Center a później Muzeum Miasta Malborka, Szkoły Łacińskiej, Urzędu Miasta, wreszcie pikniki biegowe i marsze Nordic Walking dla chętnych uczestników z całej Polski” - wyjaśnia Aleksandra Ciachorowska z SORW dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem w Malborku. - „Od kilku lat odwiedzamy naszych włodarzy, propagujemy problematykę autyzmu w galerii malborskiej „Dekada”, dekorujemy miasto niebieskimi flagami, uczestniczymy w akcji „Przybij Niebieską Piątkę”. Wszystko po to, by mieszkańcy miasta i okolic mogli solidaryzować się z naszymi podopiecznymi, integrować się z ich rodzinami, dowiedzieć się więcej na temat tego zaburzenia i w jaki sposób możemy pomóc osobom ze spektrum. Za nami trudne dwa lata pandemii, która dość mocno ograniczyła nasze przedsięwzięcia i nie było możliwości organizowania większych imprez. Mimo wszystko placówka wraz ze Stowarzyszeniem Pomocy Osobom Autystycznym i Osobom z Trudnościami w Komunikowaniu Się uczestniczy w obchodach Światowych Dni Wiedzy na Temat Autyzmu, ponieważ z roku na rok dzieci ze spektrum przybywa i chcemy prowadzić zarówno kampanię informacyjną na temat autyzmu oraz terapii w ośrodku, jak i zachęcać społeczeństwo do solidaryzowania się z osobami, którym tak trudno jest odnaleźć się w relacjach społecznych a potrzebują takiej samej miłości i akceptacji jak neurotypowi przedstawiciele ludności”.

Plan obchodów Światowych Dni Wiedzy na Temat Autyzmu w Malborku:

· Oflagowanie miasta, w tym „ubranie” króla Jagiellończyka w niebieską pelerynę.

· Podświetlenie na niebiesko Urzędu Miasta oraz budynku Starostwa Powiatowego.

· 1 kwietnia - Niebieski Spacer i odwiedziny u pana Burmistrza i pana Starosty.

· 5 kwietnia – akcja „Niebieska Piątka” – podobnie jak w latach ubiegłych, organizatorzy zapraszają na stronę FB wszystkie osoby, które na znak solidarności z osobami z autyzmem narysują /namalują/ wytną (w zależności od pomysłowości) niebieską dłoń, zrobią jej zdjęcie i wyślą w wiadomości poprzez komunikator messenger w celu publikacji na stronie.

· 6 kwietnia odbędzie się przedstawienie teatralne ośrodkowej grupy Płomyki w I LO dla młodzieży szkolnej.

· Od 4 do 13 kwietnia w galerii Dekada wystawa promocyjna na temat działalności SORW dla Dzieci i Młodzieży z Autyzmem.

· Kiermasze wielkanocne:

9 kwietnia - Rancho Zbyroza – Osowo Leśne

11,12,13 kwietnia – Galeria Dekada w Malborku

· 13 kwietnia - przedstawienie teatralne grupy Płomyki w SOSW im. Marii Grzegorzewskiej w Malborku.

· Udział w audycji radiowej rodziców uczniów SORW.