Wydanie nr 328/2024, Sobota 23.11.2024
imieniny: pokaż (7 imion)Klemens, Adela, Przedwoj, Erast, Orestes, Felicyta, Fotyna
ReklamaKontakt
  • tvregionalna24.pl
  • zulawyimierzeja24.pl
  • tvsztum.pl
  • tvdzierzgon.pl

Starosta malborski. Historia Malborka 1457 – 1772.

  • Wydanie nr 328/2024
  • 30 czerwca 2019, 12:00
  • Historia Malborka 1457-1772 - Polski Malborg
  • HistoryczneKultura
Starosta malborski. Historia Malborka 1457 – 1772. fot. Jan Zamoyski, kanclerz i hetman wielki koronny, starosta malborski w latach 1582–1605. Historia Malborka 1457-1772 – Polski Malborg
Po przejęciu przez króla polskiego zamku malborskiego w 1457 r. twierdza stała się centrum administracyjnym położonej na Żuławach części dóbr pokrzyżackich dawnego komturstwa malborskiego zamienionych w królewszczyzny. Zarządzał nimi starosta malborski będący starostą niegrodowym, czyli dzierżawcą płacącym królowi czynsz z dóbr zamku malborskiego.

We wrześniu 1459 r. podczas trwającego oblężenia zamku przez siły krzyżackie, król mianował jednocześnie dwóch starostów o odmiennych uprawnieniach: jednego odpowiedzialnego za finanse i drugiego za sprawy wojskowe. Do końca XV wieku starostami, a zarazem dowódcami wojskowymi w zamku malborskim byli wyłącznie Polacy nie posiadający indygenatu pruskiego, zaufani ludzie kolejnych polskich władców.

Zarządzanie zamkiem przez polskich starostów było nie na rękę Radzie Pruskiej podkreślającej autonomię Prus w ramach Korony. Stany Pruskie bezskutecznie zabiegały o reaktywowanie istniejącego przez krótki czas po inkorporacji urzędu gubernatora ziem pruskich. Chciano, aby był nim zawsze indygena pruski mający siedzibę w zamku malborskim. Ostatecznie w konstytucjach ułożonych w 1506 r. zapisano rozwiązanie kompromisowe, starostą malborskim mógł być Polak ale zaakceptowany przez Radę Pruską.
Starostwo malborskie funkcjonowało na zasadzie dzierżawy do 1510 r. Śmierć starosty Ambrożego Pampowskiego dała królowi Zygmuntowi I możliwość likwidacji tegoż urzędu w dawnym kształcie.

Od 1511 do 1590 r. zamek i wszystkie dobra zamku malborskiego zarządzane były przez tzw. oddanie "do wiernych rąk" (ad fideles manus administratae), przez wyznaczanych przez króla administratorów pobierających roczną pensję z dochodów królewszczyzny. Urząd administratora przekształcił się następnie w funkcję ekonoma malborskiego, odrębną od urzędu starosty.

W XVI, XVII i XVIII wieku późniejsi starostowie, wbrew zabiegom sejmików generalnych pruskich, nie rezydowali zazwyczaj na stałe w zamku malborskim. Pojawia się funkcja podstarościego, czyli rezydującego na stałe na zamku zastępcy starosty sprawującego urząd w jego imieniu.

 

źródło: http://www.facebook.com/polski.malborg/

Misją osób tworzących tę stronę jest krzewienie wiedzy historycznej na temat Malborka, Żuław i województwa malborskiego w okresie nowożytnym.

Pytania prosimy kierować na adres: polski.malborg@gmail.com

Strona powstała w związku z projektem o roboczej nazwie "Polski Malborg" przygotowywanym przez Muzeum Zamkowe w Malborku.


 

Historia Malborka 1457-1772 - Polski Malborg
Przejdź do komentarzy

Powiązane artykuły

Kamery On-Line

Podziel się:
Oceń:
Tagi

Zobacz więcej z kategorii Historyczne


Komentarze (0)

Dodanie komentarza oznacza akceptację regulaminu. Treści wulgarne, obraźliwe i naruszające regulamin będą usuwane.